Vorig jaar ontdekte ik een boek in mijn boekenkast dat ik ooit had aangeschaft voor een luttele twee euro bij de kringloopwinkel. Hij stond er inmiddels al een jaar of wat maar toen was hij dan toch aan de beurt: American Pastoral van Philip Roth.

Het bleek een fascinerend boek over de geschiedenis van joodse immigranten in het Amerika van de jaren dertig tot zeventig. Hun geschiedenis wordt verteld aan de hand van het leven van de vader van een jonge vrouw. Zij stort zich vol overgave in de steeds gewelddadiger protesten en acties van de studenten in de jaren zestig en zeventig. Spoiler: het loopt niet goed af.

Nu er overal hevige protesten zijn op de Amerikaanse campussen moet ik weer aan dat verhaal denken. De politiek in Vietnam, daar richtten de studenten uit American Pastoral zich op. Het Amerikaanse beleid deugde niet en daarom was veel zo niet alles geoorloofd.

Zo ver als de dochter van American Pastoral gaan de studenten nu niet, en wellicht gaat dat ook nooit gebeuren. Alleen joodse studenten zijn niet meer veilig op de campussen maar daarover klagen is not done. We moeten alles wel in de juiste proporties blijven zien.

Wat in Gaza gebeurt is verschrikkelijk, zelfs al zou het helpen Hamas te verdrijven. En het helpt niet. Hamas ziet alweer de volgende martelarengeneratie opbloeien. Wat er behalve nu stoppen met de aanvallen nog meer moet, weet ik ook niet en daarover hoor ik weinig bruikbare ideeën. Een vrij Palestina klinkt leuk maar als dat lukt wordt de werkelijkheid waarschijnlijk een stuk minder aangenaam dan het woord ‘vrij’ doet vermoeden.

Daarom denk ik steeds terug aan American Pastoral en de hartstochtelijke verdediging van de communistische vrijheidsstrijders door de studenten destijds. Ik weet niet of het Vietnam van nu aan hun verwachtingen voldoet, maar ik vermoed zomaar van niet.