Het milieu is nooit een hot topic geweest in christelijke kring. Ooit raakte ik als achttienjarige per ongeluk verzeild in een GPV-vergadering die – jawel – in de kerk gehouden werd. Het leven is één, niet waar? Nou, dat viel nog te bezien.
Ik viel met mijn neus in de boter. Het onderwerp van die avond was het milieu. De inleider hield een gloedvol betoog dat vooral neerkwam op: alles mooi en aardig met het milieu maar die moderne fratsen moeten niet ten koste gaan van de economie. Het was tenslotte crisis.
Nu ben ik gezegend met een moeder die al vroeg niet alleen het belang van goede zorg voor het milieu inzag, maar ook je eigen verantwoordelijkheid daarvoor. Maar mijn vraag na de lezing of die – met andere onderwerpen zo hoog geroemde – eigen verantwoordelijkheid geen rol zou moeten spelen bij het milieu, werd met hoongelach ontvangen.
Alsof fosfaatvrij wassen (hèt probleem in die tijd was fosfaat in het milieu) de wereld zou redden. En of je dan geen auto meer mocht rijden. En het was nog links ook, dat milieu-gedoe. Alleen een oud boertje die voor mij zat, draaide zich om en zei: “Ie hebb’n groot geliek.” Maar dat verdween in het hoongelach.
Ik moest hieraan denken toen ik de brochure Messentrekkers bij de Nachtwacht van Koos van Noppen las. Zelf verantwoordelijkheid nemen, je realiseren dat je Gods schepping aan het vernachelen bent met je vliegreisjes naar Turkije en de Griekse eilanden, met je kledingkast volhangen met goedkope polyester rommel die door kinderhandjes is gemaakt, met je overmatige vleesconsumptie.
En dat is meteen het lastige. Want hoe moet het dan wel, wat mag je wel en wat niet? Wie gaat ons dat vertellen? De meeste reacties op de brochure pasten dan ook helemaal in het oud-christelijke patroon van de organisaties. Wij christenen hebben daar namelijk speciale organisaties voor, en die denken voor ons. Dan ga je een keer naar een avond van zo’n club, je koopt een boekie en je geeft eens wat extra aan een collecte. Verder is het business as usual.
En nog een probleem: het houdt nooit op. Je leeft, je ademt, eet, drinkt en poept, en je vervuilt. En dat is precies het pijnpunt: ons streven naar perfectie. Wij doen het namelijk niet goed, wij falen, en daarmee is het moeilijk leven, ook voor christenen die erkennen dat ze niet volmaakt zijn en het ook niet worden.
Maar waarom zou je ondanks dat falen niet gewoon je best doen? In de overtuiging dat God alles wat je doet al lang met welbehagen aanziet.