Haren

Wat een puinzooi is het in Haren. Het dorp waar ik ooit woonde en dat altijd een saai en een beetje deftig dorp gebleven is, werd gisteren opeens oorlogsgebied. Ik moest denken aan de rellen in Londen van vorig jaar augustus toen de beelden van TV-Noord vanmorgen onze huiskamer binnen kwamen.

Feestje? Een feest voor hooligans en reltuig. En een verjaardag om nooit te vergeten voor dat arme nu 16-jarige meisje dat een hokje vergat aan te vinken.

Ligt de oorzaak van alle ellende bij de sociale media? Aan de mogelijkheid grote aantallen mensen op te trommelen? Dat is te kort door de bocht. In Rwanda was voor de vreselijke moordpartijen destijds de radio genoeg om een ware hel te ontketenen.

Wat de afgelopen week opviel, was dat alle media samen hun steentje hebben bijgedragen. De rol van Twitter en Facebook is breed uitgemeten. Maar daar bleef het niet bij. Radio-dj’s riepen op naar Haren te komen, op de website van de Volkskrant was een live-stream te volgen van de gebeurtenissen, tv-camera’s maakten aan een stuk door opnames en De Wereld Draait Door van vrijdagavond deed zijn best de wereld van Haren nog verder te laten doordraaien.

Eenmaal ter plekke werd er naar hartelust ge-whatsappt, gepingd, ge-sms’t en gebeld. Oude en nieuwe media werkten gebroederlijk samen om mensen die toch al een hoog adrenaline- en testosterongehalte hebben nog verder op te fokken.

De werkelijke problemen zijn onder andere het gebrek aan duidelijkheid: komt er nu wel of geen feestje op het voetbalveld in Haren? Pas de dag van te voren bleek van niet.
De angst voor claims: is de gemeente Haren verantwoordelijk voor een feest op het voetbalveld?
De obsessie met veiligheid: kan de gemeente de veiligheid garanderen? Nee natuurlijk niet, veiligheid kun je nooit garanderen.

Wat me verder verbijsterde, was dat de ME bekogeld werd met fietsen, bakstenen, vuurwerk en dat ik alleen maar zag dat de ME-ers af en toe dreigend een paar stappen naar voren deden, zwaaiend met de wapenstok. Sla er dan op!

Ik heb geen verstand van politiewerk dus ik kan er best naast zitten maar is dit niet een van de redenen dat het zo uit de hand kan lopen? Dat je rustig een fliets naar iemands hoofd kunt gooien omdat hij toch niets terug zal doen? Dat een ME-er wel een wapen heeft maar dat hij of zij dat pas in het uiterste geval mag gebruiken?

Maar de uiteindelijke verantwoordelijkheid ligt bij de mensen die uitsluitend en alleen uit zijn op rellen. Waar dan ook, hoe dan ook en met welke gevolgen dan ook. Ik heb een paar mensen zien rondlopen die wat mij betreft best met een gebroken been in het ziekenhuis terecht hadden mogen komen. Om het daar maar bij te laten…

Facebook

Gisteren ging Facebook naar de beurs. Normaal gesproken negeer ik beursberichten net zo automatisch als sport- en shownieuws maar door een kop in Trouw veranderde ik van gedachten: ‘U bent geen klant, maar een product’.

Dat is exact wat me al tijden verontrust. Klant zijn is niet altijd een pretje, maar product zijn gaat een stap verder. Een klant kun je teveel laten betalen, inferieure waar leveren of uren aan het lijntje houden bij de ‘klantenservice’, je blijft wel een mens met wie, in theorie althans, een relatie wordt onderhouden. Een product is een ding, alle nog rudimentair aanwezige gewetensbezwaren tegen een slechte behandeling zijn daarmee verdwenen.

In dat stadium zijn we nu blijkbaar beland. Natuurlijk, de tekenen waren al aanwezig. Klant waren we alleen nog maar in naam. Neem de stemcomputer die je hoort als je een bedrijf belt en die onverstoorbaar doorgaat met het opnoemen van de keuzes ‘om u beter van dienst te kunnen zijn’ als je allang ‘stop!’ hebt geroepen. U beter van dienst kunnen zijn… wie gelooft dat nog?

Vervolgens de eindeloos herhaalde mededeling: ‘Al onze medewerkers zijn in gesprek, een moment geduld alstublieft’. En als je dan na anderhalf uur eindelijk iemand te spreken krijgt: “Ja mevrouw, het is heel druk vandaag”. Als je toch al klant bent, ben je namelijk niet meer interessant.

En neem de doolhoven van websites waarop je iets moet wijzigen of aanvragen en die je in een zo’n vicieuze cirkel van doorklikmogelijkheden lokken. Een fuik die je alleen nog schuimbekkend kunt verlaten door de hele website weg te klikken.

Met andere woorden, product zijn wij al lang, persoonlijk getinte reclame (“Goedemorgen, mevrouw Evink, Wij hebben een geweldig aanbod voor U!”)wil je alleen zo lang mogelijk in de waan laten dat je nog steeds als persoon wordt beschouwd.

Facebook is daar een prachtig voorbeeld van. Je persoonlijke pagina is van jou en je kunt alles delen met je vrienden: wat je doet, hoe hoog je opleiding is, wat je leuk vindt. Onzin natuurlijk, want je echte vrienden weten dat zo ook wel.

Maar meneer Facebook wil wel graag even met je meekijken. Wat kunnen we aan je verkopen?

Al die mensen met een eigen Facebookpagina zijn nu $104 miljard waard. Zij zijn dingen geworden. Het is misschien wel tijd geworden niet alleen maar te ontvrienden maar ook te ont-Facebooken.