Opvoed-avondje

Gisteravond had de VPRO een thema-avond op televisie over opvoeden. Grote vraag: verwennen wij onze kinderen te veel? Het was smullen.

Er werden twee gezinnen gevolgd en drie VPRO-medewerkers gaven een inkijkje in hun gezin. Twee gezinnen deden mee met de opdracht hun kinderen veertig dagen minder te verwennen. Een jong gezin uit Amersfoort met twee kinderen van een en vier jaar, en een stel meer richting grachtengordel, met twee dochters.

Het was onthullend. Het gezin uit Amersfoort had op het eerste gezicht misschien niet de beste papieren. Ze waren beiden 25 en hadden geen universiteit achter de rug. Maar ze deden het prima. Duidelijk, consequent en liefdevol.

Het tweede gezin was een ander verhaal: twee hoogopgeleide ouders met dochters van 12 en acht jaar. Zelden heb ik zo’n gejengel, zulke eindeloze discussies en ijdeltuiterij gezien. Je kon meteen al zien dat het verkeerd zou gaan. De veertig dagen werden begonnen met een urenlange familievergadering over hoe de regels zouden luiden. Want alles moest natuurlijk wel democratisch verlopen en dat konden de kinderen ‘best aan’. Je meent het.
kind
Het resulteerde in eindeloos geëmmer en onderhandelingen op hoog niveau, de Tweede Kamer was er niets bij. Goedgebekt waren de kindertjes wel en het leek erop dat hun ouders dat verwarden met goed opgevoed zijn. “Ze moeten wel voor zichzelf opkomen natuurlijk.” Het gevaar dat dat niet zou lukken, leek gering…

Dan de VPRO-mensen. De enige met wie ik kon meevoelen was de Antilliaanse vriend van een van hen die vond dat er gewoon geluisterd moest worden. Hoe zijn vriendin ook haar best deed te laten zien dat haar zoontje helemaal niet verwend was, ze moest het wel heel vaak zeggen. En het moest vooral blijken uit het feit dat hij nog niet alle elektronische gadgets had die bij zijn klasgenootjes al wel op de plank stonden.

Uiteindelijk constateerde Trouw-journalist Iris Pronk met een onderzoek van Unicef in de hand dat het blijkbaar nogal meevalt met het verwennen. Nederlandse kinderen waren immers het gelukkigst van de wereld.

Zo lust ik er nog wel een. Als kinderen heel gelukkig zijn, zijn ze niet verwend? Wie zegt dat al deze schatjes voldoende bagage meekrijgen om ook andere situaties dan deze van grote overvloed te overleven? Wat als het echte leven straks een beetje tegenvalt? Onderhandelen?

Het was namelijk wel jammer dat de VPRO geen gezinnen liet zien die het echt met weinig geld moesten doen en waar niet voor ieder kind een i-Pad voorhanden was, of de nieuwste spelcomputer onmiddellijk kon worden aangeschaft.

Uiteindelijk bewees de thema-avond vooral de uitkomst van een ander onderzoek: Nederlandse ouders vinden dat ze hun kinderen prima opvoeden. Alleen de buren, die zouden hun kinderen eens wat strenger moeten aanpakken…

Opvoeden

‘Ouders, ga je kinderen opvoeden!’ was de hartekreet van minister Ronald Plasterk. Zijn ooproep kwam saillant genoeg vlak na het nieuws dat ouders vinden dat vooral andermans kinderen eens wat steviger moeten worden aangepakt.

Onmiddellijk haalden criticasters Plato van stal. Niet dat ze anders naar hem omkijken maar de filosoof die zo’n 2500 jaar geleden beweerde dat de jeugd verloederde, wordt altijd graag aangehaald door mensen die beweren dat het heus wel een beetje meevalt met onze kindertjes.

Ondertussen heeft Plasterk groot gelijk, Plato of niet. Al jaren verbaas ik me over ouders die eindeloos het etterige gedrag van hun kinderen tolereren en het tegen anderen verdedigen. Of die bij hoog en laag volhouden dat hun schatje zoiets nooit zou doen, en anders had hij er vast een goede reden voor.

Werkelijk alles vinden ze leuk van hun kindertjes. Hangt er een in de gordijnen? Wat is hij toch lenig! Heeft dochtertje alles ondergekliederd met verf? Creatief! Alles gaat voor ze aan de kant, en iedereen moet de kleine klieren leuk vinden, anders ben je een oude zeur. Het zijn vaak dezelfde mensen die spreken over ‘kids’ of ‘kindjes’, is mij opgevallen.

Helaas klonk ook meteen het woord respect uit Plasterks mond. Ik ben een beetje allergisch geworden voor ‘respect’. Het is een prachtig begrip maar de betekenis lijkt langzamerhand te verschuiven. Aanzien, eerbied, waardering betekent het en het is iets wat je geeft of krijgt. Het lijkt er echter steeds meer op dat respect wordt afgedwongen. Dat komt uit de straatcultuur maar door de pulp-tv is dat enge subcultuurtje nogal dominant aan het worden.

Die laatste betekenis lijkt het bij de gemiddelde Nederlander ook steeds meer te krijgen. Iedereen dient respect hebben voor henzelf en hun kroost, anders zwaait er wat. En desnoods haal je zelf je gelijk. Geeft de meester je kind een onvoldoende? Ga verhaal halen en sleep dat frikje uit de klas! Kreeg je kereltje dat doelpunt niet toegewezen? Scheld de scheids uit voor nazi, hoerenloper of nog erger. Je moet tenslotte voor je kind opkomen.

Kunnen we het niet weer gewoon over gezag hebben? Kind luistert naar ouder. Punt.
En wanneer ouders zelf niet zijn opgevoed, moeten ze de schade maar inhalen met een degelijke opvoedcursus. Of liever nog, zelf opgevoed worden. Daar zijn vast ook wel cursussen voor en zo niet, dan ligt daar een fraaie taak voor minister Plasterk.