Mening

De rellen naar aanleiding van het knullige filmpje over Mohammed hebben levens gekost. Onbegrijpelijk voor westerlingen van de 21e eeuw. Wat moeten we daar nu mee? Daar wordt verschillend over gedacht.

Een geloof is ook maar een mening, stelt Martin Slagter in de Volkskrant. En daarom moeten ‘we’ niet wijzen op de beledigingen die christenen en joden moeten ondergaan in islamitische landen maar duidelijk maken dat religie niets meer of minder waard is dan welke andere seculiere mening ook.

Afgezien van de vraag of er dan geen verschil is tussen een overtuiging en een mening (dat lijkt me wel), heeft Slagter op het eerste gezicht een totaal andere benadering dan Thomas von der Dunk in dezelfde krant maar dan een paar dagen eerder.

‘We staan voor de keuze tussen filosofische zelfverloochening en fysiek zelfbehoud. Is de vrijheid van het woord, de vrijheid van èlk woord, doden elders waard?’ vraagt Von der Dunk zich af.

Von der Dunk gaat er in zijn betoog ook impliciet vanuit dat religieuze overtuigingen niet belangrijker zijn dan seculiere maar hij maakt zich er minder makkelijk vanaf dan Slagter. Von der Dunk realiseert zich in ieder geval dat de vrijheid van het woord levens heeft gekost.

Om uiteindelijk te concluderen dat bij ons in het westen volkerenmoord het ergst denkbare misdrijf is, en in islamitische landen blasfemie het hoogste scoort op de ladder van erge zaken. Onze universele waarden zijn zo universeel nog niet.

‘Alleen een consequent uitgedragen verlicht westers standpunt inzake religie en godsdienstigheid zal de gewelddadige protesten tegen ‘belediging’ van de islam op termijn doen afnemen,’ beweert Slagter. Hoe komt hij daar bij? Zullen ‘ze’ uiteindelijk wel een keer leren onze verlichte westerse standpunt uiteindelijk veel beter is?

Waarom zou dat zo zijn als alles toch maar een mening is? Want als religieuze overtuigingen ook maar een mening zijn, waarom zouden seculiere overtuigingen dan wel meer zijn dan ook maar een mening? Waarom zou het recht op vrijheid van meningsuiting ertoe doen? Dat is toch ook maar een mening? Slagters kennelijke hekel aan de pretenties van religie laat hem in de kuil vallen die hij voor anderen heeft gegraven.

Von der Dunk maakt vervolgens af waar Slagter blijft steken in goedkope retoriek. Hij geeft geen antwoord op de vragen die hij opwerpt omdat hij die niet heeft, maar hij concludeert terecht dat de vrijheid van het woord gevaar loopt.

Maar de overeenkomst tussen beiden is dat ze geen zaak meer hebben waarvoor ze alles over hebben, ook de dood. Waar wil een westerling nog voor sterven? Voor een optreden in Idols? Voor een lagere hypotheekrente of een nieuwe auto? Voor de vrijheid van het woord misschien…?

En zo wordt het natuurlijk eng om mensen tegen te komen die wèl willen sterven voor hun overtuiging. Ook als anderen dat ‘ook maar een mening’ vinden.

Haren

Wat een puinzooi is het in Haren. Het dorp waar ik ooit woonde en dat altijd een saai en een beetje deftig dorp gebleven is, werd gisteren opeens oorlogsgebied. Ik moest denken aan de rellen in Londen van vorig jaar augustus toen de beelden van TV-Noord vanmorgen onze huiskamer binnen kwamen.

Feestje? Een feest voor hooligans en reltuig. En een verjaardag om nooit te vergeten voor dat arme nu 16-jarige meisje dat een hokje vergat aan te vinken.

Ligt de oorzaak van alle ellende bij de sociale media? Aan de mogelijkheid grote aantallen mensen op te trommelen? Dat is te kort door de bocht. In Rwanda was voor de vreselijke moordpartijen destijds de radio genoeg om een ware hel te ontketenen.

Wat de afgelopen week opviel, was dat alle media samen hun steentje hebben bijgedragen. De rol van Twitter en Facebook is breed uitgemeten. Maar daar bleef het niet bij. Radio-dj’s riepen op naar Haren te komen, op de website van de Volkskrant was een live-stream te volgen van de gebeurtenissen, tv-camera’s maakten aan een stuk door opnames en De Wereld Draait Door van vrijdagavond deed zijn best de wereld van Haren nog verder te laten doordraaien.

Eenmaal ter plekke werd er naar hartelust ge-whatsappt, gepingd, ge-sms’t en gebeld. Oude en nieuwe media werkten gebroederlijk samen om mensen die toch al een hoog adrenaline- en testosterongehalte hebben nog verder op te fokken.

De werkelijke problemen zijn onder andere het gebrek aan duidelijkheid: komt er nu wel of geen feestje op het voetbalveld in Haren? Pas de dag van te voren bleek van niet.
De angst voor claims: is de gemeente Haren verantwoordelijk voor een feest op het voetbalveld?
De obsessie met veiligheid: kan de gemeente de veiligheid garanderen? Nee natuurlijk niet, veiligheid kun je nooit garanderen.

Wat me verder verbijsterde, was dat de ME bekogeld werd met fietsen, bakstenen, vuurwerk en dat ik alleen maar zag dat de ME-ers af en toe dreigend een paar stappen naar voren deden, zwaaiend met de wapenstok. Sla er dan op!

Ik heb geen verstand van politiewerk dus ik kan er best naast zitten maar is dit niet een van de redenen dat het zo uit de hand kan lopen? Dat je rustig een fliets naar iemands hoofd kunt gooien omdat hij toch niets terug zal doen? Dat een ME-er wel een wapen heeft maar dat hij of zij dat pas in het uiterste geval mag gebruiken?

Maar de uiteindelijke verantwoordelijkheid ligt bij de mensen die uitsluitend en alleen uit zijn op rellen. Waar dan ook, hoe dan ook en met welke gevolgen dan ook. Ik heb een paar mensen zien rondlopen die wat mij betreft best met een gebroken been in het ziekenhuis terecht hadden mogen komen. Om het daar maar bij te laten…