Kiezen

Het was niet meer spannend. Van te voren stond al vast dat de VVD en de PvdA zouden winnen, Samsom met een titaneneindsprint, Rutte schijnbaar op zijn sloffen.

De VVD laat, om het nog eens goed in te peperen, zijn vreselijke leuzen nog even hangen. Overal zijn ze nog te zien, in Leeuwarden maar ook, zo zag ik gisteren, in Rotterdam. De VVD is dus niet per ongeluk Leeuwarden vergeten, zoals ik even hoopte.

‘Handen uit de mouwen in plaats van hand ophouden’ is zo’n leus. Een aai over de bol van de hardwerkende Nederlander waar de VVD het zo graag over heeft. Terwijl de Volkskrant in een vernietigend artikel duidelijk heeft bewezen dat niet de uitkeringstrekkers de grote handophouders zijn maar de huizenbezitters. Hypotheekrenteaftrek kost de staat meer dan uitkeringen.

Verreweg de meeste uitkeringen worden overigens genoten door AOW’ers, niet door werkschuw tuig. Maar die nuance is aan de VVD niet besteed. Dat zou maar stemmen kosten.

Ondertussen is het zonneklaar: Nederland verrechtst in rap tempo. Dat wordt in een keer duidelijk op het kaartje dat Trouw publiceerde.

Eigenlijk zou je eerst het kaartje uit 2010 moeten zien. Daar is Nederland nog een lappendeken van voorkeuren. In de ene streek PvdA (rood), in de andere VVD (blauw), in nog weer andere CDA (geel).

Wat een schrik als je daarna kaartje 2012 ziet. Geel is vrijwel verdwenen en een aantal gemeentes die geel lijken, blijken bij nader inzien okergeel: SGP. Bekijk je de bijbehorende percentages dan blijkt al snel dat de door het CDA gedomineerde gewesten al in 2010 op kantelen stonden.

De reden? Uiteraard meer dan één. Maar in ieder geval, behalve de secularisatie die het CDA parten speelt, de groeiende kloof tussen laag- en hoogopgeleid, vaak resulterend in weinig en (veel) meer geld.

Woonden beide groepen vroeger min of meer door elkaar heen en kwamen ze elkaar tegen in de kerk of in de kleine dorpsgemeenschap, tegenwoordig wonen de rijken en hoogopgeleiden in enclaves. De middenklasse lijkt te verdwijnen, mede omdat het nogal wat uitmaakt of je alleen leeft of met een eveneens verdienende partner.

De rijke mens komt de arme niet meer tegen. Hij heeft geen weet van een modaal salaris, en geen idee wat je daarvan kunt doen en wat niet. En de arme komt de rijke niet meer tegen, ziet hem alleen varen op zijn jacht en rijden in de allernieuwste auto.

Als je je mening niet kunt baseren op kennis, val je terug op vooroordelen. De VVD heeft de rechtse kiezer ruim voorzien van vooroordelen en plukt daarvan nu de electorale vruchten.

Uiteindelijk zijn er dus alleen maar verliezers.

Tafeldekken

Nu de meeste Nederlanders weer terug zijn van vakantie komt de verkiezingscampagne eindelijk wat op gang. Het is roerend te zien hoe politieke partijen zich uitsloven om ons de gang naar de stembus te laten maken en het vakje voor een van hun kandidaten rood te maken. Jammer alleen dat ze de kiezer blijkbaar niet erg hoog aanslaan.

Neem CDA-er Buma (tegenwoordig met één naam). Zet ’s morgens vroeg fluitend de ontbijtbordjes op tafel. Zorgzame man! Tot hij een paar dagen later verraadt dat hij dat eigenlijk nooit doet. Nou ja, ’s avonds laat, snel, voor het slapengaan. Toch een beetje een afknapper.

Samsom komt meteen maar met zijn hele gezin in beeld. Schattig! Maar wat zouden die kindertjes daar later van vinden? Het is op het randje, vind ik zelf. Kindertjes zijn nog klein, de camera is nog leuk. Kijk, juf, ik ben op tv! En papa ook!

Maar als je je eigen Facebookpagina hebt, zit je vast niet te wachten op schattige beelden van een paar jaar geleden. Link ook, trouwens. Wie weet wat er gebeurt in die paar jaar? Duizelingwekkende nederlaag voor de PvdA door papa’s schuld? Papa en mama uit elkaar? Of iets nog ergers?

Ook erg: al die kandidaten die voor zichzelf campagne gaan voeren. Zo zag ik laatst Mei Li Vos onbeschaamd zichzelf profileren. Zij was een blauwe maandag ZZP-er geweest en kwam vanaf heden op voor ZZP-ers. Puur cliëntelisme, zoiets! Verder ging het hele gesprek vooral over haarzelf.

Ondertussen krijg ik nauwelijks informatie waar ik echt wat aan heb. Kan mij het wat schelen wat voor kleur Buma’s bordjes hebben, ik wil weten waar de man straks voor staat. Gaan de zorglasten weer omhoog met hem aan het roer? Ik wil helemaal niet weten wat voor meubels Samsom in zijn woonkamer heeft staan. Wat ik wel wil weten is of hij die JSF ook wil, en waar hij op denkt te bezuinigen.

Nog interessanter: waar willen de politieke partijen met dit land naartoe? Hoe ziet hun ideale Nederland er uit? Hoeveel ruimte is daar voor de afwijking van het gemiddelde, voor eigenwijze mensen, voor andere overtuigingen dan wat toevallig op dat moment de onderbuik van de gemiddelde Nederlander voelt?

Wie ’s morgens vroeg de tafel dekt, is dan opeens erg onbelangrijk.